สวัสดีครับทุกท่าน! ใกล้เข้ามาแล้วนะครับสำหรับเทศกาลสงกรานต์ ปีใหม่ไทยอันแสนรื่นเริงของเรา หลายคนคงกำลังเตรียมตัวกลับบ้านไปหาครอบครัว เตรียมเล่นน้ำคลายร้อนกันอย่างสนุกสนาน แต่ทราบไหมครับว่า นอกจากความสนุกสนานแล้ว สงกรานต์ยังมีความหมายและความเชื่อที่ลึกซึ้งแฝงอยู่อีกมากมาย โดยเฉพาะอย่างยิ่ง “นางสงกรานต์” ที่เปรียบเสมือนตัวแทนของปีนั้นๆ คอยบอกเล่าเรื่องราว และทำนายทายทักถึงความเป็นไปของบ้านเมือง
ประกาศสงกรานต์ 2568 จากสำนักพระราชวัง
ปีนี้ กรมส่งเสริมวัฒนธรรม (สวธ.) ก็ได้เผยแพร่ประกาศสงกรานต์จากฝ่ายโหรพราหมณ์ กองพระราชพิธี สำนักพระราชวัง มาให้เราได้ทราบกันแล้วนะครับ โดยปี 2568 นี้ ตรงกับปีมะเส็ง (งูเล็ก) ธาตุไฟ วันมหาสงกรานต์ตรงกับวันที่ 14 เมษายน เวลาประมาณตีสี่ และจะเปลี่ยนจุลศักราชใหม่เป็น 1387 ในวันที่ 16 เมษายน ครับ
ทุงสะเทวี: ลักษณะและเครื่องทรง
สิ่งที่หลายคนให้ความสนใจก็คือ นางสงกรานต์ประจำปี 2568 นี้มีนามว่า “ทุงสะเทวี” ครับ ท่านมีลักษณะที่งดงามมาก ทัดดอกทับทิมสีแดงสดใส อาภรณ์ก็เป็นแก้วปัทมราค (พลอยสีแดงชนิดหนึ่ง) สวยงามอร่ามตา ภักษาหารของท่านคือผลมะเดื่อ หรือที่เราเรียกกันว่า “ลูกอุทุมพร” นั่นเองครับ ในพระหัตถ์ขวาทรงจักร ส่วนพระหัตถ์ซ้ายทรงสังข์ และที่สำคัญ ท่านเสด็จมาบนหลังครุฑ ในท่าไสยาสน์หลับพระเนตร
ความหมายเชิงสัญลักษณ์ของทุงสะเทวี
ทุกสิ่งที่ประกอบขึ้นเป็นนางสงกรานต์ ล้วนมีความหมายนะครับ
- ดอกทับทิมและแก้วปัทมราค: สีแดงของทับทิมและปัทมราค สื่อถึงความมีชีวิตชีวา พลังอำนาจ และโชคลาภ
- ผลมะเดื่อ (อุทุมพร): เป็นผลไม้ที่หายาก และถือเป็นของมงคล สื่อถึงความอุดมสมบูรณ์
- จักรและสังข์: เป็นอาวุธของพระนารายณ์ สื่อถึงการปกป้องคุ้มครอง และการขจัดปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย
- ครุฑ: เป็นพาหนะของพระนารายณ์ สื่อถึงอำนาจ บารมี และความเป็นสิริมงคล
อิริยาบถไสยาสน์: นัยยะต่อบ้านเมือง
การที่นางสงกรานต์ทุงสะเทวีเสด็จมาในท่า “ไสยาสน์หลับพระเนตร” ก็มีความหมายนะครับ ตามความเชื่อโบราณ อาจตีความได้ว่าปีนี้บ้านเมืองจะสงบสุข ผู้คนจะอยู่เย็นเป็นสุข ไม่มีเหตุการณ์ร้ายแรง หรือภัยพิบัติที่น่ากังวล
คำทำนายโบราณเกี่ยวกับนางสงกรานต์
ตามคำทำนายโบราณ การที่นางสงกรานต์เสวยผลมะเดื่อ ทัดดอกทับทิม และทรงเครื่องประดับสีแดงนั้น ทำนายว่าปีนี้พืชพันธุ์ธัญญาหารจะอุดมสมบูรณ์ ผลไม้จะมีรสชาติดี ผู้คนจะมีโชคลาภ และมีความสุขกันถ้วนหน้า
สงกรานต์ 2568: กิจกรรมและความเชื่อ
สงกรานต์เป็นช่วงเวลาที่เราได้ทำกิจกรรมดีๆ ร่วมกันมากมาย ไม่ว่าจะเป็นการทำบุญตักบาตร สรงน้ำพระ รดน้ำดำหัวขอพรผู้ใหญ่ และแน่นอน การเล่นสาดน้ำคลายร้อน ซึ่งแต่ละกิจกรรมก็มีความหมายและแฝงไปด้วยความเชื่อที่ดีงามทั้งสิ้น
- การสรงน้ำพระ: เป็นการชำระล้างสิ่งไม่ดี และเสริมสิริมงคลให้กับชีวิต
- การรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่: เป็นการแสดงความเคารพ ขอขมา และขอพรจากผู้ใหญ่
- การเล่นสาดน้ำ: เป็นการอวยพรให้กันและกัน ให้มีความสุข สดชื่น ตลอดปี
การเตรียมตัวต้อนรับนางสงกรานต์
เพื่อความเป็นสิริมงคล เราควรเตรียมตัวต้อนรับนางสงกรานต์ด้วยการทำความสะอาดบ้านเรือนให้สะอาดหมดจด เตรียมเสื้อผ้าใหม่ๆ สีสันสดใส และเตรียมเครื่องหอม เช่น น้ำอบ น้ำปรุง ไว้ใช้ประพรมเพื่อความเป็นสิริมงคล
ข้อควรปฏิบัติและข้อห้ามในวันสงกรานต์
- สิ่งที่ควรทำ: ทำบุญ ทำทาน พูดจาไพเราะ อ่อนน้อมถ่อมตน เล่นน้ำอย่างสุภาพ
- สิ่งที่ไม่ควรทำ: พูดจาหยาบคาย ทำร้ายผู้อื่น ดื่มสุราจนเมามาย ขับรถเร็ว
สงกรานต์: เทศกาลแห่งความสุขของคนไทย
สงกรานต์เป็นมากกว่าแค่เทศกาลเล่นน้ำ แต่เป็นช่วงเวลาแห่งความสุข ที่เราได้กลับไปรวมญาติ ทำบุญ และเริ่มต้นปีใหม่ด้วยความเป็นสิริมงคล
สงกรานต์กับความเชื่อเรื่องโชคลาภ
หลายคนเชื่อว่าการทำบุญในช่วงสงกรานต์ จะช่วยเสริมโชคลาภ และทำให้ชีวิตราบรื่นตลอดปี
สงกรานต์กับการส่งเสริมการท่องเที่ยว
สงกรานต์ยังเป็นเทศกาลที่ดึงดูดนักท่องเที่ยวจากทั่วโลก ให้มาสัมผัสวัฒนธรรมไทย และสร้างรายได้ให้กับประเทศ
สรุป: สงกรานต์ 2568 กับความหวังใหม่
สงกรานต์ปีนี้ ภายใต้การมาเยือนของนางสงกรานต์ “ทุงสะเทวี” นำมาซึ่งความหวัง ความอุดมสมบูรณ์ และความเป็นสิริมงคล ขอให้ทุกท่านมีความสุข สุขภาพแข็งแรง และประสบความสำเร็จในทุกสิ่งที่ปรารถนา สวัสดีปีใหม่ไทยครับ!
คำถามที่พบบ่อย (FAQs)
- นางสงกรานต์คืออะไร?
- นางสงกรานต์เป็นเทพธิดาประจำปี ซึ่งมีทั้งหมด 7 องค์ สลับสับเปลี่ยนกันมาทำหน้าที่ในแต่ละปี
- วันมหาสงกรานต์คือวันอะไร?
- วันมหาสงกรานต์คือวันที่พระอาทิตย์เคลื่อนย้ายจากราศีมีนเข้าสู่ราศีเมษ ซึ่งถือเป็นวันเริ่มต้นปีใหม่ไทย
- ทำไมต้องสรงน้ำพระในวันสงกรานต์?
- เพื่อชำระล้างสิ่งไม่ดี และขอพรเพื่อความเป็นสิริมงคล
- ทำไมต้องรดน้ำดำหัวผู้ใหญ่?
- เพื่อแสดงความเคารพ ขอขมา และขอพรจากผู้ใหญ่
- นางสงกรานต์ปีนี้เสด็จมาบนหลังสัตว์อะไร?
- นางสงกรานต์ทุงสะเทวีเสด็จมาบนหลังครุฑ
ขอบคุณที่มา